بررسی خشکسالی درنیمه جنوبی استان گلستان با استفاده از روش تجزیه به عامل‌ها و GIS

نویسندگان

  • میثم امیری پژوهشکده تالاب بین‌المللی هامون، گروه پژوهشی مدیریت منابع آب
چکیده مقاله:

بی‌تردید شناخت و درک هرچه بیشتر پدیده خشکسالی و الگوی توزیع جغرافیایی آن منجر به مدیریت بهتر و مناسب‌تر تغییرات به وجود آمده و درنهایت کاهش اثرات ناشی از آن خواهد گشت. در این پژوهش به‌منظور پهنه­بندی (منطقه بندی) خشکسالی نیمه جنوبی استان گلستان از شاخص­ خشکسالی بارش استاندارد ([1]SPI)  و  روش تجزیه به عامل‌ها (PC) استفاده شده ­است. برای این منظور از داده‌های بارندگی ماهانه 16 ایستگاه هواشناسی با پراکنش مناسب در منطقه طی یک دوره 43 ساله از سال 93-1350 استفاده شد. شاخص بارش استاندارد، برای هر یک از ایستگاه‌های منتخب در دو مقیاس 3 و 12 ماهه محاسبه گردید. تجزیه به عامل‌های مربوط به داده‌های SPI برای پهنه‌بندی منطقه از نظر خشکسالی با استفاده از آنالیز اجزای اصلی صورت گرفت. نتایج تجزیه به مؤلفه‌های اصلی این  شاخص در مقیاس سه‌ماهه و دوازده‌ماهه نشان داد که تعداد 6  عامل ویژه بزرگ‌تر از یک برای مقیاس سه ماهه و 7 عامل ویژه  برای مقیاس دوازده ماهه وجود دارد که بیش از  و58 72 درصد از واریانس کل را در مجموع برای شاخص 3 و 12 ماهه توجیه می‌کند. جهت تعیین و تشخیص مناسب بودن داده‌ها برای تحلیل عاملی از دو روش KMO و روش کرویت-بارتلتاستفاده شد، که نتایج این آزمون‌ها نشان داد، تحلیل عاملی برای شناسایی ساختار مدل در منطقه مورد مطالعه مناسب است. درنهایت بررسی‌ها نشان داد پس از چرخش SPI در مقیاس سه‌ماهه  ودوازده‌ماهه با روش واریامکس نرمالیزه با توجه به ضرایب عامل‌ها، استان گلستان به 6 ناحیه متمایز  از نظر شاخص 3 ماهه و 7 ناحیه از نظر شاخص 12 ماهه تفکیک‌شده است که می‌توان در اتخاذ تصمیمات مدیریتی مشترک و بهنگام از لحاظ موضوع خشکسالی و کاهش عواقب ناشی از آن با شناخت بیشتر در مورد نحوی پراکنش این پدیده در سطح استان مورداستفاده قرار گیرد.  

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

مقایسه تأثیر وضعیت طاق باز و دمر بر وضعیت تنفسی نوزادان نارس مبتلا به سندرم دیسترس تنفسی حاد تحت درمان با پروتکل Insure

کچ ی هد پ ی ش مز ی هن ه و فد : ساسا د مردنس رد نامرد ي سفنت سرتس ي ظنت نادازون داح ي سکا لدابت م ي و نژ د ي سکا ي د هدوب نبرک تسا طسوت هک کبس اـه ي ناـمرد ي فلتخم ي هلمجزا لکتورپ INSURE ماجنا م ي دوش ا اذل . ي هعلاطم ن فدهاب اقم ي هس عضو ي ت اه ي ندب ي عضو رب رمد و زاب قاط ي سفنت ت ي هـب لاتـبم سراـن نادازون ردنس د م ي سفنت سرتس ي لکتورپ اب نامرد تحت داح INSURE ماجنا درگ ...

متن کامل

بررسی وضعیت خشکسالی استان گلستان با استفاده از شاخص بارش استاندارد (SPI)

خشکسالی را در یک دوره زمانی با هوای نامعمول خشک که به حد کافی با فقدان آب به­علت عدم تعادل هیدرولوژیک روبرو است تعریف می‌کنند. در خشکسالی چهار ویژگی عمده مورد مطالعه قرار می‌گیرد که عبارتند از: شدت، مدت، فراوانی و گستره خشکسالی. هدف از این تحقیق پهنه‌بندی شدت خشکسالی در استان گلستان می‌باشد. به این منظور، از شاخص بارش استاندارد (SPI) به­عنوان شاخص منتخب جهت پایش خشکسالی در ایستگاه‌های واقع در د...

متن کامل

رابطه بین پروتئینهای محلول و مقاومت به سرما در گندم با استفاده از رگه‌های جایگزین و تجزیه به عاملها

تنش‌های زنده و غیرزنده محیطی همیشه عامل کاهش کمیت و کیفیت محصولات زراعی می‌باشند. شناسائی ژنهای مقاومت به سرما در گندم و خویشاوندان آن دراصلاح برای مقاومت به سرمادراین گیاه حائز اهمیت است. برای بررسی رابطه بین باندهای پروتئین و مقاومت به سرما ابتدا با استفاده از رگه‌های جایگزین متقابل بین واریته‌های شاین و ویچیتا، کروموزمهای مؤثر در صفات مربوط به مقاومت به سرما تعیین شد. برای این منظور 42 رگه‌ ...

متن کامل

بررسی ویژگی خشکسالی¬های استان خراسان جنوبی

 استان خراسان جنوبی به­دلیل واقع شدن در منطقه­ی خشک و حاشیه­ی کویر با حوادث طبیعی مختلف از جمله خشکسالی مواجه است. لذا بررسی ویژگی­های خشکسالی در این منطقه ضروری می­نماید. برای این منظور داده­های آماری یک دوره­ی 30 ساله (2003-1974) در استان خراسانی جنوبی مبنای کار قرار گرفت. در این پژوهش شاخص بارش استاندارد (SPI) با در نظر گرفتن مزایایی که در تحلیل منطقه­ای و ایجاد ارتباط زمانی بین رخدادهای خشک...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 9  شماره 3

صفحات  125- 142

تاریخ انتشار 2019-05-22

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023